Przez dziesięciolecia lekarze i naukowcy sądzili, że cukrzyca typu 2 jest zaburzeniem metabolicznym. Ten rodzaj zaburzeń występuje wtedy, gdy naturalne procesy chemiczne organizmu nie przebiegają prawidłowo. Najnowsze badania sugerują, że cukrzyca typu 2, podobnie jak cukrzyca typu 1, może należeć do chorób autoimmunizacyjnych. W takim wypadku identyfikacja czynników wpływających na jej rozwój potencjalnie otwiera nowe możliwości terapeutyczne. Póki co nie ma wystraczających dowodów, aby w pełni podeprzeć tę teorię. Wiele ośrodków na świecie pracuje nad rozwiązaniem tej zagadki. Obecnie profilaktyka i leczenie cukrzycy typu 2 opiera się na zmianie stylu życia, wprowadzeniu odpowiedniej diety oraz stosowaniu leków.
Cukrzyca typu 1 vs. cukrzyca typu 2
Pomimo podobnej nazwy cukrzyca typu 2 od zawsze była postrzegana jako inna choroba niż cukrzyca typu 1. Cukrzyca typu 2 spowodowana jest zwiększoną insulinoopornością tkanek obwodowych, tj. brakiem wrażliwości organizmu na insulinę oraz jej nieprawidłowym lub niewystarczającym wydzielaniem. Uznawane jest to za najczęstszą postać tej choroby – szacuje się, że dotyczy 80–90% chorych. Częstsze zachorowania na cukrzycę typu 2 odnotowuje się w krajach wysoko rozwiniętych i uprzemysłowionych.
W wielu przypadkach cukrzyca typu 2 pozostaje nierozpoznana przez wiele lat – z powodu dość łagodnych objawów i stosunkowo wolnego postępowania choroby. Dość często wykrywana jest przypadkowo lub w badaniach przesiewowych. Nieleczona sprzyja rozwojowi przewlekłych powikłań, zwłaszcza sercowo-naczyniowych. Objawy cukrzycy typu 2 mogą obejmować zmęczenie, zwiększony głód i pragnienie.
Cukrzyca typu 1 (ze względu na częste jej diagnozowanie u dzieci i młodzieży nazywana również cukrzycą młodzieńczą) jest chorobą autoimmunizacyjną. U osób z cukrzycą typu 1 układ immunologiczny atakuje zdrowe tkanki organizmu, w efekcie czego dochodzi do zniszczenia komórek β trzustki, odpowiedzialnych za wytwarzanie insuliny. Uszkodzenie komórek trzustkowych uniemożliwia dostarczenie odpowiedniej ilości insuliny do organizmu, a bez tego komórki nie mogą uzyskać potrzebnej im energii. W konsekwencji poziom cukru we krwi wzrasta, prowadząc do pojawienia się symptomów choroby.
Badania naukowe i ich potencjalne zastosowanie
Wyniki najnowszych badań sugerują, że dwa typy cukrzycy mogą mieć z sobą dużo więcej wspólnego, niż pierwotnie sądzono. W przeciągu ostatniej dekady naukowcy weryfikowali hipotezę, czy cukrzyca typu 2 jest schorzeniem autoimmunizacyjnym, podobnym do cukrzycy typu 1. Niektóre badania wykazały, że występowanie insulinooporoności może być wynikiem działania autoimmunizacyjnego układu immunologicznego.
Jeśli faktycznie cukrzyca typu 2 jest chorobą autoimmunizacyjną, odkrycie to mogłoby mieć duże znaczenie dla zrozumienia otyłości i wpłynąć na sposób leczenia pacjentów. Obecnie lekarze stosują dwa podejścia do leczenia cukrzycy typu 2. Pierwsze koncentruje się na zdrowym stylu życia. Jego filary to zbilansowana dieta i aktywność fizyczna. Lekarze przepisują również leki doustne, których działanie polega na zwiększaniu zdolności organizmu do korzystania z insuliny lub zmniejszeniu poziomu glukozy we krwi. Jeśli te leki nie działają, pacjent wymaga podawania insuliny.
Jeżeli cukrzyca typu 2 faktycznie jest chorobą autoimmunizacyjną, może to zmienić strategię leczenia. Być może lekarze mogliby w takim przypadku rozważyć wprowadzenie leków immunosupresyjnych. W badaniach przeprowadzonych na myszach, którym podano lek anty-CD20 (lek immunosupresyjny), zaobserwowano, że zastosowane leczenie zapobiegało rozwojowi choroby u myszy z grupy wysokiego ryzyka cukrzycy typu 2. Leczenie przywróciło u nich również prawidłowy poziom glukozy we krwi. Obecnie lek anty-CD20 stosuje się w leczeniu niektórych schorzeń autoimmunizacyjnych. Do wykorzystywania leków immunosupresyjnych w leczeniu cukrzycy typu 2 jeszcze długa droga, jednakże pierwsze wyniki wyglądają obiecująco.
Przyszłość
Najnowsze badania nad cukrzycą typu 2 stanowią duży postęp w medycynie. Poznanie czynników, które leżą u podstaw tej choroby, jest konieczne, aby móc zapewnić najlepsze i najskuteczniejsze metody jej leczenia. Badania te otwierają drzwi do szerszej dyskusji o tym, dlaczego i jak rozwija się cukrzyca oraz co można zrobić, aby jej zapobiec. Konieczne są dalsze badania, mające na celu potwierdzenie hipotezy o autoimmunizacyjnym podłożu cukrzycy typu 2.
Opracowano na podstawie: https://www.healthline.com/health/type-2-diabetes/is-type-2-diabetes-an-autoimmune-diease#takeaway