Pemphigoid ciężarnych (łac. Pemphigoid gestationis, PG) jest chorobą zaliczaną do autoimmunologicznych chorób pęcherzowych skóry ujawniającą się podczas ciąży. PG może powodować przedwczesny poród, rzadziej w jego wyniku może dochodzić do poronienia. PG cechują zmiany rumieniowo-pęcherzowe z towarzyszącym świądem i pieczeniem, bez objawów zatrucia ciążowego. Pemphigoid ciężarnych może mieć charakter paranowotworowy.
Pemphigoid ciężarnych jest chorobą rzadką, częstość występowania szacuje się na: 1 na 20 000–50 000 ciąż. Do klinicznego ujawnienia się choroby dochodzi zwykle w zaawansowanej ciąży (drugi lub trzeci trymestr), rzadziej krótko po porodzie.
Powstawanie wykwitów skórnych związane jest z obecnością autoprzeciwciał przeciwko antygenom błony podstawnej, które łączą skórę właściwą z naskórkiem. Przeciwciała te mogą być przenoszone biernie na noworodka, co skutkuje pojawieniem się podobnych zmian skórnych, jednak u niemowląt te objawy zazwyczaj ustępują spontanicznie.
Ważnym czynnikiem wpływającym na rozwój PG jest czynnik hormonalny, co potwierdza cofanie się choroby po porodzie oraz możliwość ponownego wystąpienia zmian w kolejnej ciąży lub przy stosowaniu terapii hormonalnej.
Pemphigoid ciężarnych charakteryzują zmiany rumieniowo-pęcherzowe z towarzyszącym obrzękiem, świądem i pieczeniem. Choroba najczęściej rozpoczyna się na brzuchu w okolicy pępka w postaci rozległych rumieni. Objawy z czasem mogą się uogólnić i występować na innych częściach ciała, oszczędzając twarz i błony śluzowe. U chorych obserwuje się wielopostaciowe osutki i bolesne pęcherze na dłoniach i stopach, którym towarzyszy silny świąd.
Rozpoznanie pemphigoidu ciężarnych ustala się na podstawie analizy objawów klinicznych oraz badań dodatkowych. W surowicy pacjentek z pemphigoidem ciężarnych wykrywa się autoprzeciwciała skierowane przeciwko strukturom hemidesmosomalnym, głównie anty-BP180, rzadziej anty-BP230.
| Autoprzeciwciała | Rodzaj badania |
|---|---|
| przeciwko antygenom błony podstawnej naskórka | przesiewowe |
| anty-BP230 | specjalistyczne |
| anty-BP180 | specjalistyczne |
Opracowano na podstawie: https://www.mp.pl/pacjent/dermatologia/choroby/chorobyskory/74344,pemfigoid-ciezarnych