Objawy neurologiczne są dość często zgłaszane przez pacjentów chorych na COVID-19. U niektórych utrzymują się przez wiele miesięcy. O jakie objawy chodzi?
Wojewódzki konsultant w dziedzinie chorób zakaźnych, a zarazem wicedyrektor do spraw medycznych w Wojewódzkim Szpitalu Zakaźnym w Warszawie, dr n. med. Grażyna Cholewińska-Szymańska, w wywiadzie wideo wymienia przede wszystkim:
- utrwalone przez tygodnie i miesiące zaburzenia węchu i smaku
- zespół przewlekłego zmęczenia
- zaburzenia pamięci, koncentracji, kojarzenia
- lęk
- depresję
- bóle głowy
- zaburzenia czucia
- tzw. mgłę mózgową
Ekspertka tłumaczy, że występowanie objawów neurologicznych jest jak najbardziej zrozumiałe. Wynika to z powinowactwa wirusa SARS-CoV-2 do układu nerwowego, ponieważ receptor ACE2, do którego przyczepia się wirus swoim białkiem kolca, znajduje się również w komórkach gleju i neuronach.
Na blogu Euroimmun Polska pojawił się bardzo ciekawy wywiad z prof. dr. hab. n. med. Konradem Rejdakiem, specjalistą neurologiem, który od 2021 r. pełni funkcję prezesa Polskiego Towarzystwa Neurologicznego, a także jest kierownikiem Katedry i Kliniki Neurologii Uniwersytetu Medycznego w Lublinie. Profesor wspomina, że w swojej praktyce lekarskiej obserwuje zwiększoną liczbę pacjentów, którzy skarżą się na wszelkiego rodzaju zaburzenia neurologiczne. Są to osoby w różnym wieku, często bardzo młode, które do czasu zachorowania na COVID-19 nie miały żadnych dolegliwości. Profesor zaznacza, że objawy mogą się u nich utrzymywać przez wiele miesięcy i obniżać standard życia. Dodaje, że zniesienie limitów na wizyty do poradni neurologicznej dużo ułatwiło i pozwoliło na usprawnienie procesu diagnostycznego.
Z kolei w wywiadzie dla Pulsu Medycyny prof. Rejdak wymienia najczęstsze objawy neurologiczne, które obserwuje się nawet po łagodnym przechorowaniu COVID-19. Należą do nich: utrata węchu i smaku, przewlekłe zmęczenie, a także trudności w koncentracji i inne zaburzenia funkcji poznawczych określane jako mgła mózgowa. Objawy neurologiczne znacznie częściej towarzyszą ciężkiemu przebiegowi COVID-19, gdyż świadczą o zajęciu centralnego układu nerwowego (mózgu i rdzenia kręgowego) przez SARS-CoV-2, który dostaje się tam poprzez nerwy obwodowe, głównie nerw węchowy i nerw błędny. Profesor zaznacza, że nawet niewielka ilość wirusa SARS-CoV-2 powoduje bardzo silną reakcję zapalną i wiąże się z ryzykiem uszkodzenia mózgu, oraz stwierdza, że notuje się zwiększony odsetek udarów mózgu podczas infekcyjnej fazy choroby.
Bardzo ciekawym zagadnieniem, wymagającym wieloletnich badań, jest występowanie zespołów neurozwyrodnieniowych w post-COVID-19, co wiąże się z obserwacją osób, które przebyły infekcję SARS-CoV-2, przez kilka lub kilkanaście lat.
Opracowano na podstawie:
