Pandemia COVID-19 z dnia na dzień przybiera na sile. Czwarta fala stała się faktem. Niestety w Polsce do tej pory zaszczepionych przeciw COVID-19 jest niecałe 60% społeczeństwa! Pod względem wyszczepienia jesteśmy na 30. miejscu w Europie. Tempo szczepień zdecydowanie się obniżyło, a odsetek osób deklarujących brak chęci zaszczepienia się wciąż jest dość wysoki. Ostatnio coraz częściej mówi się również o przełamywaniu odporności u osób zaszczepionych, co może zniechęcać osoby niezdecydowane do udania się do punktu szczepień. Wyjaśnijmy, czym jest zjawisko breakthrough infections i jak często ono występuje.
Breakthrough infection – definicja
Szczepionki są kluczowym narzędziem do opanowania pandemii, jednak należy pamiętać, że żaden preparat nie jest w 100% skuteczny w zapobieganiu zakażeniu SARS-CoV-2. Breakthrough infection, czyli przełamanie odporności, definiuje się jako wykrycie materiału genetycznego wirusa SARS-CoV-2 w próbce pobranej od osoby w pełni zaszczepionej (po upływie minimum 14 dni od podania pełnego szczepienia).
Według najnowszych danych literaturowych zjawisko przełamania odporności u osób zaszczepionych występuje bardzo rzadko. Eksperci wskazują, że szczepienia na razie zachowują skuteczność i chronią przed ciężkim przebiegiem COVID-19, ryzykiem hospitalizacji oraz zgonem.
Jak często występuje przełamanie odporności
Większość krajów na świecie nadzoruje przypadki zachorowań, hospitalizacji i śmierci pacjentów, którzy przyjęli pełne szczepienie przeciw COVID-19, i na bieżąco analizuje stale zmieniającą się sytuację epidemiczną. W Polsce Ministerstwo Zdrowia regularnie przedstawia raporty epidemiczne z uwzględnieniem zjawisk przełamania odporności, do których wciąż dochodzi bardzo rzadko.
Dane przedstawione przez Ministerstwo Zdrowia 8 października 2021 wskazują, że w Polsce od momentu rozpoczęcia szczepień społeczeństwa drugą dawką:
- liczba zakażeń SARS-CoV-2 wyniosła 1 429 507, z czego wśród osób w pełni zaszczepionych jedynie 19 688, co stanowi zaledwie 1,37%
- liczba zgonów z powodu COVID-19 wyniosła 39 782, z czego wśród osób w pełni zaszczepionych jedynie 759, co stanowi zaledwie 1,91%
Przedstawione dane jednoznacznie wskazują na skuteczność szczepień ochronnych przeciw COVID-19.
Próg przełamania odporności
Na razie bardzo ciężko jest określić, kiedy dochodzi do przełamywania odporności poszczepiennej. Wciąż trwają liczne badania i obserwacje, które mogłyby konkretnie odpowiedzieć na pytanie pacjentów: czy mając poziom przeciwciał na poziomie „X”, jestem odporny. Naukowcy z Izraela postanowili dokładnie zbadać to zjawisko i analizowali związek pomiędzy poziomami specyficznych przeciwciał IgG a ryzykiem późniejszej infekcji SARS-CoV-2. Według badaczy próg przełamywania odporności stanowi sześciokrotność wartości cut-off testu. Należy pamiętać jednak, że są to wciąż badania wstępne i wymagają przeprowadzenia dalszych, szeroko zakrojonych analiz. Ilościowe oznaczanie przeciwciał anty-SARS-CoV-2 w klasie IgG (anty-S) może być kluczowe przy decyzjach dotyczących podania kolejnych dawek szczepionki przeciw COVID-19 i może pomóc w odpowiedzi na pytanie, czy nadal jesteśmy chronieni przed SARS-CoV-2.
Podsumowanie
Dane dotyczące przełamywania odporności napawają optymizmem i dają nadzieję na lepsze jutro. Dotychczasowe wyniki badań naukowych pokazują, że pomimo przełamywania odporności poszczepiennej większość w pełni zaszczepionych osób przechodzi infekcję bezobjawowo lub z łagodnymi objawami.
Opracowano na podstawie:
- Kertes J. et al., Effectiveness of the mRNA BNT162b2 vaccine six months after vaccination: findings from a large Israeli HMO, MedRxiv 2021.
- Dane przedstawione przez Ministerstwo Zdrowia 8.10.2021.