Od chwili pojawienia się w Chinach wirusa SARS-CoV-2 pod koniec 2019 roku trwają badania nad odpowiedzią układu immunologicznego na ten chorobotwórczy patogen. Istotne jest, aby udowodnić, czy przeciwciała (immunoglobuliny) anty-SARS-CoV-2 w klasie IgG odgrywają funkcję ochronną i czy zapewnią odporność na kolejne zakażenie w przyszłości.
W przypadku wielu dobrze poznanych patogenów przeciwciała w klasie IgG są wykrywane w podwyższonym stężeniu zarówno w trakcie, jak i po przechorowaniu zakażenia. Immunoglobuliny w klasie IgG są to białka układu immunologicznego, które pełnią rolę ochronną (1). Na tym mechanizmie oparte są szczepienia ochronne (2).
Nie ma jeszcze kompleksowych badań nad oceną roli przeciwciał anty-SARS-CoV-2 w klasie IgG w COVID-19 (Coronavirus disease 2019), jednakże jest już dostępnych kilka doniesień naukowych:
- Przeciwciała mogą pełnić rolę ochronną w przypadku kolejnego kontaktu z wirusem. Po zaszczepieniu makaków preparatem zawierającym inaktywowany wirus SARS-CoV(-1) potwierdzono obecność przeciwciał neutralizujących (IgG) (3). Przeciwciała neutralizujące (ang. neutralizing antibodies, nAbs) powstają w odpowiedzi na infekcję (lub szczepienie) i pełnią kluczową rolę w kontrolowaniu infekcji wirusowej (4). Wykazano zwiększoną syntezę specyficznych przeciwciał IgG u makaków w wyniku kontaktu z SARS-CoV-2 po uprzednim szczepieniu.
- U makaków po przebytym zakażeniu nie dochodzi do ponownej infekcji tym samym szczepem wirusa SARS-CoV-2, co udowodniono w innym badaniu, w którym makaki zostały zainfekowane dwa razy wirusem SARS-CoV-2 (5). Po kolejnym kontakcie z wirusem, po 5 dniach od zakażenia wyniki badań w kierunku obecności SARS-CoV-2 w materiale pobranym od makaków (metodą RT-PCR) były negatywne, a płuca były wolne od jakichkolwiek patologicznych zmian.
- Zastosowanie osocza lub stężonych przeciwciał od ozdrowieńców może być jedną z opcji leczenia osób zakażonych SARS-CoV-2 (6). Badania wykazały, że u ludzi po 2–3 miesiącach od pojawienia się objawów COVID-19 utrzymywały się wysokie stężenia nAbs oraz przeciwciał anty-SARS-CoV-2 w klasie IgG. Dostępne są również informacje na temat pozytywnych efektów stosowania osocza krwi ozdrowieńców w leczeniu osób zakażonych SARS-CoV-2 m.in. w Korei Południowej, Rosji i Chinach. W Polsce Ministerstwo Zdrowia wyraziło zgodę na wprowadzenie tej nowej terapii w walce z epidemią COVID-19 (7) (8).
Wyniki prowadzonych badań wydają się być obiecujące, jednak potrzebne są kompleksowe badania, aby potwierdzić, że po przebytym zakażeniu nabywa się odporność na reinfekcję SARS-CoV-2. Istotne jest także ocenienie, jak długo ozdrowieńcy są odporni na COVID-19.
Opracowano na podstawie:
- Furst D.E., Serum Immunoglobulins and Risk of Infection: How Low Can You Go?, Semin Arthritis Rheum. 2009, 39(1), s. 18–29.
- Logan E. i wsp., Elevated IgG Responses in Infants Are Associated With Reduced Prevalence of Mycobacterium tuberculosis Infection, Front. Immunol. [Online] 02 07 2018. [Zacytowano: 16 04 2020.] https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fimmu.2018.01529/full.
- Zhou J. i wsp., Immunogenicity, safety, and protective efficacy of an inactivated SARS-associated coronavirus vaccine in rhesus monkeys, Vaccine, 2005, 23, s. 3202–3209.
- Jiang S. i wsp., Neutralizing Antibodies against SARS-CoV-2 and Other Human Coronaviruses, Trends in Immunology, [Online] 02 04 2020. [Zacytowano: 16 04 2020.] https://doi.org/10.1016/j.it.2020.03.007.
- Bao L. i wsp., Reinfection could not occur in SARS-CoV-2 infected rhesus macaques, bioRxiv (Preprint), [Online] 14 03 2020. [Zacytowano: 16 04 2020.] https://doi.org/10.1101/2020.03.13.990226.
- Hsueh P.-R. i wsp., Chronological evolution of IgM, IgA, IgG and neutralisation antibodies after infection with SARS-associated coronavirus, Clin Microbiol Infect. 2004, 10, s. 1062–1066.
- Zgoda MZ na leczenie COVID-19 osoczem ozdrowieńców, Medycyna Praktyczna, [Online] 11 04 2020. [Zacytowano: 14 04 2020.] https://www.mp.pl/covid19/covid19-aktualnosci/233196,zgoda-mz-na-leczenie-covid-19-osoczem-ozdrowiencow.
- Stelmach M., Waldemar Kraska: Polscy pacjenci z COVID-19 będą leczeni osoczem ozdrowieńców, Termedia, [Online] 14 04 2020. [Zacytowano: 15 04 2020.] https://www.termedia.pl/koronawirus/Waldemar-Kraska-Polscy-pacjenci-z-COVID-19-beda-leczeni-osoczem-ozdrowiencow,37515.html.