Nadchodzi okres jesienno-zimowy, który od lat jest sezonem zwiększonej liczby przeziębień i zachorowań na grypę. W dobie trwającej pandemii będziemy mieli więc do czynienia z jednoczesnym występowaniem COVID-19 i innych infekcji grypopodobnych. Jak zatem będzie wyglądać tegoroczna jesień dla polskiego społeczeństwa i o czym powinniśmy pamiętać?
„Zrozumieć COVID-19”
We wrześniu naukowcy z Polskiej Akademii Nauk (PAN) opublikowali w sieci raport „Zrozumieć COVID-19”, w którym zebrane zostały aktualne informacje na temat nowego koronawirusa SARS-CoV-2. Obok informacji na temat patogenezy i objawów klinicznych infekcji SARS-CoV-2, w raporcie znajdują się m.in. doniesienia dotyczące sposobów leczenia COVID-19, potencjalnych szczepionek oraz możliwe scenariusze rozwoju pandemii i zalecenia dla polskiego społeczeństwa na sezon jesienno-zimowy. W dokumencie zamieszczono również wskazówki dla osób z grup wysokiego ryzyka ciężkiego przebiegu zakażenia SARS-CoV-2 oraz rekomendacje dla pracowników ochrony zdrowia mające na celu ograniczenie rozprzestrzeniania się nowego koronawirusa.
Jak rozwinie się pandemia COVID-19?
W sezonie jesienno-zimowym sytuacja epidemiczna może ulec pogorszeniu. Niestety, wbrew nadziejom epidemiologów i specjalistów, wirus SARS-CoV-2 nie okazał się być wirusem występującym tylko w jednym sezonie. Naukowcy z PAN przedstawili w raporcie trzy możliwe scenariusze rozwoju pandemii w naszym kraju. Który z nich okaże się trafiony? Polscy badacze sugerują, że wszystko zależy od zdyscyplinowania Polaków i stosowania się do zaleceń. Kluczowe jest także wprowadzenie działań, które pozwolą na zmniejszenie liczby zachorowań na grypę i inne infekcje górnych dróg oddechowych. Z tego względu wprowadzono bezpłatne szczepienia na grypę dla osób 75+ oraz pracowników ochrony zdrowia i farmaceutów.
Możliwe scenariusze pandemii COVID-19 w Polsce
Scenariusz optymistyczny
Pierwszy ze scenariuszy zakłada, że społeczeństwo będzie przestrzegać zaleceń ze względu na świadomość zwiększonego ryzyka infekcji górnych dróg oddechowych, i przewiduje niską zakaźność wśród dzieci. Zachowanie środków bezpieczeństwa może przyczynić się do zmniejszenia liczby przypadków grypy, a co za tym idzie – mniej osób będzie kierowanych na badania w kierunku COVID-19 i system testowania pozostanie wydolny.
Scenariusz mniej optymistyczny
W drugim scenariuszu nadal zakłada się niską zakaźność wśród dzieci, ale mniejszą troskę o zachowanie zasad higieny i przestrzeganie zaleceń, takich jak np. zachowanie odpowiedniego dystansu społecznego. W takim wypadku możliwe są lokalne ogniska zakażeń, które mogą być przyczyną dużej liczby zachorowań i transmisji wirusa w danym rejonie. W tym scenariuszu istnieje ryzyko przeciążenia szpitali.
Scenariusz pesymistyczny
W najgorszym scenariuszu zakaźność wśród dzieci i dorosłych będzie na podobnym poziomie. Przewiduje się również ogniska w placówkach edukacyjnych. Scenariusz pesymistyczny zakłada, że ludzie zapomną o zachowaniu dystansu społecznego i przestaną nosić maseczki. W trakcie trwania sezonu jesienno-zimowego ludzie raczej pozostają w pomieszczeniach zamkniętych, gdzie ryzyko transmisji wirusa SARS-CoV-2 jest znacznie wyższe.
Jak chronić się przed infekcją SARS-CoV-2?
W celu ograniczenia transmisji wirusa SARS-CoV-2 nadal powinniśmy przestrzegać obowiązujących zaleceń. Tylko wówczas możemy zapobiec przeciążeniu placówek medycznych. Należy pamiętać o zachowaniu dystansu społecznego, częstej dezynfekcji rąk, unikaniu zatłoczonych miejsc i noszeniu maseczki w sklepach oraz w sytuacjach, gdy zachowanie dystansu społecznego nie jest możliwe.
Naukowcy PAN przypominają, że grupą szczególnie narażoną na zakażenie nowym koronawirusem są osoby starsze powyżej 65. roku życia z chorobami przewlekłymi. W Polsce ok. 7 milionów osób zalicza się do tej grupy wiekowej, z czego szacuje się, że ok. 90% z nich ma choroby towarzyszące, takie jak cukrzyca czy nadciśnienie. W raporcie PAN wśród zaleceń dla osób starszych znajdują się m.in.: ograniczenie kontaktu z innymi osobami, nawet z członkami bliskiej rodziny, codzienny pomiar temperatury ciała i ciśnienia krwi oraz bezwzględne stosowanie środków ochrony osobistej podczas spotkań poza domem.
Gdzie można wykonać test w kierunku zakażenia nowym koronawirusem bez skierowania?
Jedynym sposobem potwierdzenia zakażenia SARS-CoV-2 jest wykonanie odpowiednich testów w laboratorium. Na rynku dostępne są testy genetyczne, czyli molekularne RT-PCR, oraz badania serologiczne, które służą do oznaczenia przeciwciał przeciwko nowemu koronawirusowi. Badania przeciwciał zwykle wykonują pacjenci, u których nie był wykonany test genetyczny, a od prawdopodobnego kontaktu z wirusem SARS-CoV-2 upłynęło co najmniej 2 do 3 tygodni. Najbliższe laboratorium, w którym można wykonać test w kierunku COVID-19 bez skierowania od lekarza, można znaleźć w wyszukiwarce, która znajduje się poniżej. W polu wyszukiwarki należy podać nazwę swojego miasta lub miejscowości, a w wynikach wyszukiwania otrzymuje się adresy 3 najbliżej położonych laboratoriów diagnostycznych. Otrzymane wyniki testów należy bezwzględnie skonsultować z lekarzem.
Opracowano na podstawie:
- Kossobudzka M., Raport PAN: trzy scenariusze rozwoju epidemii COVID-19 w Polsce. Zalecenia dla starszych, [Online] https://wyborcza.pl/7,75400,26304679,prognozy-covid-19-na-jesien-trzy-scenariusze.html, [Opublikowano 16.09.2020], [Zacytowano 24.09.2020].
- Raport PAN „Zrozumieć COVID-19”, https://static.im-g.pl/im/3/26303/m26303923,COVID19-STR-01-70-15-09-20-CALOSC.pdf.