Czego szukasz?

Genetyka
Wróć
Wróć
test text

Znajdź laboratorium

Grzybica skóry, paznokci i włosów

Grzybice skóry, paznokci i włosów, nazywane dermatomykozami, to zróżnicowana grupa chorób zakaźnych wywoływanych przez grzyby chorobotwórcze. Szacuje się, że dermatomykozy mogą dotyczyć nawet 25% ludzi na świecie, co czyni je jedną z najczęstszych chorób zakaźnych. Grzyby chorobotwórcze wywołujące dermatomykozy można podzielić na: dermatofity, drożdżaki (grzyby drożdżopodobne) oraz pleśnie.

Dermatofity mają dużą skłonność do inwazji skóry, włosów i paznokci. W zależności od sposobu przenoszenia i głównego źródła występowania można je podzielić na trzy kategorie: antropofilne, zoofilne i geofilne. Dermatofity antropofilne przenoszone są z człowieka na człowieka. Blisko 70% przypadków dermatomykoz u ludzi jest spowodowane przez gatunki antropofilne. Dermatofity zoofilne rozprzestrzeniają się poprzez bliski kontakt ze zwierzętami – zwłaszcza ze zwierzętami domowymi (psy, koty). Dermatofity geofilne rzadziej wywołują choroby u ludzi. Kontakt z mikroorganizmami takimi jak Nannizzia gypseum może prowadzić do zakażeń rąk i ramion u ogrodników lub pracowników rolnych.

Grzybice – jak może dojść do zakażenia?

Zakażenia grzybicze rozprzestrzeniają się przez bezpośredni kontakt, a także poprzez skażone ubrania, buty, prysznice, podłogi czy dywany. Do grzybic stóp i paznokci predysponują nadmierna potliwość stóp i noszenie nieprzewiewnego obuwia w okresie letnim.

Do zakażenia może dojść podczas:

  • wizyt na basenie
  • przymierzania obuwia w sklepie
  • noszenia pożyczonego obuwia, np. łyżew, rolek, butów narciarskich
  • korzystania ze wspólnych urządzeń sanitarnych/ręczników/grzebieni
  • korzystania z usług kosmetyczek, fryzjerów
  • głaskania bezdomnych zwierząt
  • prac ogrodowych

Nowoczesna diagnostyka grzybicy skóry, włosów i paznokci

Diagnostyka infekcji grzybiczych jest istotnym elementem poprzedzającym wdrożenie odpowiedniego leczenia. Walka z grzybicą wymaga cierpliwości, ponieważ proces leczenia jest długi i często wieloetapowy, a identyfikacja konkretnego czynnika chorobotwórczego może potrwać wiele tygodni. Tradycyjne metody diagnostyczne, takie jak mikroskopia czy hodowle, są uciążliwe i czasochłonne. Prowadzenie hodowli może być dodatkowo utrudnione lub nawet niemożliwe ze względu na terapię przeciwgrzybiczą rozpoczętą przed pobraniem próbki. Co więcej, często diagnostyka oparta na hodowli może prowadzić do błędnych diagnoz, szczególnie w przypadku infekcji mieszanych (wywołanych przez kilka rodzajów patogenów).

Coraz większe znaczenie w diagnostyce zakażeń grzybiczych zyskują badania genetyczne, które pomagają uniknąć trudności diagnostycznych związanych z tradycyjnymi metodami i trafnie identyfikują źródło zakażenia. Na rynku diagnostycznym dostępne są testy, które wykrywają w jednym badaniu nawet 50 dermatofitów!

Genetyczna diagnostyka grzybicy skóry, włosów i paznokci

Badanie genetyczne pozwala precyzyjnie określić źródło grzybicy.

Gatunki, które możemy zidentyfikować w badaniu genetycznym:

  • dermatofity antropofilne T. tonsurans, T. interdigitale, T. schoenleinii, T. concentricum, T. rubrum, T. violaceum, E. floccosum, M. ferrugineum, M. audouinii, T. soudanense
  • dermatofity zoofilne – T. equinumT. mentagrophytes (T. interdigitale), T. simiiT. quinckeanum (T. mentagrophytes), T. erinacei, T. bullosum, T. benhamiae (A. benhamiae), T. verrucosum, T. eriotrephon, M. canis, N. persicolor (M. persicolor)
  • dermatofity geofilne N. fulva (M. fulvum), N. gypsea (M. gypseum), N. incurvata (M. incurvatum)
  • gatunki drożdżakówC. parapsilosis, C. albicans, C. guilliermondii
  • gatunki pleśni F. solani, F. oxysporum, Sc. Brevicaulis

Diagnostyka grzybicy – kiedy warto wykonać badanie genetyczne?

  • Podejrzenie infekcji grzybiczej skóry, paznokci, włosów – w celu identyfikacji jej źródła
  • Wykluczenie grzybicy przy podejrzeniu innych chorób skóry (egzemy, łuszczycy, liszaja, róży)
  • Diagnostyka infekcji mieszanych (wywołanych kilkoma patogenami)
  • W przypadku rozpoczęcia leczenia grzybicy bez wcześniejszej diagnostyki
  • Chęć rozpoczęcia celowanej terapii zapewniającej najwyższą skuteczność i szybszy efekt

Dlaczego zidentyfikowanie przyczyny zakażenia jest tak ważne?

  1. Aby chronić bliskich – niektóre gatunki (np. T. tonsurans, T. violaceum czy T. soudanense) są wysoce zakaźne, dlatego po ich wykryciu zaleca się dezynfekcję sprzętów, powierzchni, ubrań.
  2. Wykrycie dermatofitu zoofilnego (odzwierzęcego) może wymagać leczenia również domowego zwierzęcia.
  3. Zakażenie odzwierzęce może wymagać wyższych dawek leków.
  4. Rozpoznanie zakażenia dermatofitem geofilnym (obecnym w glebie) lub zoofilnym można uznać za wypadek przy pracy w zawodach, takich jak ogrodnictwo, rolnictwo czy weterynaria.