Jak interpretować wynik badania przeciwciał anty-Hu

Przeciwciała anty-Hu

Przeciwciała anty-Hu (ang. anti-neuronal nuclear anti-body 1 – ANNA-1) należą do tzw. przeciwciał onkoneuronalnych, czyli występujących w przebiegu chorób neurologicznych nazywanych neurologicznymi zespołami paranowotworowymi (NZP).
Zwykle obecność takich przeciwciał stwierdza się u chorych z neuropatią czuciową, zapaleniem układu limbicznego lub paranowotworowym zwyrodnieniem móżdżku. U 8–90% pacjentów, u których stwierdzono przeciwciała anty-Hu, wykrywa się nowotwór.

Podostra neuropatia czuciowa

Rozwój podostrej neuropatii czuciowej wiąże się z pierwotnym zniszczeniem czuciowej komórki nerwowej. Symptomami tego stanu są zaburzenia czucia, zmiany w obrębie kończyn górnych (czasem także twarzy i tułowia), a u części chorych również obniżenie napięcia mięśniowego i zanik mięśni. Objawy zwykle mają przebieg podostry i o ponad 4 miesiące wyprzedzają rozpoznanie pierwotnego nowotworu.

Zapalenie układu limbicznego

Zapalenie układu limbicznego to choroba należąca do szerszego zespołu paraneoplastycznego (paranowotworowego), jakim jest paraneoplastyczne zapalenie mózgu i rdzenia (PEM), które poza układem limbicznym obejmuje też pień mózgu i rdzeń kręgowy. Objawy zwykle o 3–5 miesięcy poprzedzają rozpoznanie pierwotnego nowotworu i obejmują: zaburzenia pamięci krótkoterminowej lub amnezję, dezorientację, psychozę (omamy wzrokowe i słuchowe) oraz napady padaczkowe (ok. 50% chorych).

Paranowotworowe zwyrodnienie móżdżku

Paranowotworowe zwyrodnienie móżdżku to choroba układu nerwowego, w przebiegu której dochodzi do niszczenia tzw. komórek Purkinjego – neuronów kory móżdżku, czyli komórek zdolnych do przetwarzania i przewodzenia informacji w postaci sygnału elektrycznego. Początek choroby zwykle przebiega bez gwałtownych objawów, ale może mieć również charakter nagły. Obserwuje się postępującą ataksję tułowia i kończyn (problemy z koordynacją ruchową) oraz zaburzenia mowy i widzenia.

Badanie obecności przeciwciał anty-Hu

Przeciwciała anty-Hu reagują z jądrami komórek układu nerwowego, czyli neuronów. Oprócz tych przeciwciał u chorych z neuropatią czuciową, zapaleniem układu limbicznego lub paranowotworowym zwyrodnieniem móżdżku mogą się pojawić inne przeciwciała, wymienione w poniższej tabeli.

Przeciwciała anty-Hu a nowotwór

Przeciwciała anty-Hu należą do tzw. dokładnie określonych przeciwciał onkoneuronalnych. Oznacza to m.in., że są bardzo często związane z obecnością nowotworu. Najczęściej towarzyszą drobnokomórkowemu rakowi płuca, nerwiakowi zarodkowemu, rzadziej niedrobnokomórkowemu rakowi płuca, rakowi gruczołu krokowego lub nasieniakowi. Przeciwciała anty-Hu występują u 2% osób z podejrzeniem NZP, u których w ciągu 5 lat obserwacji nie wykryto nowotworu, natomiast u pacjentów z rakiem drobnokomórkowym płuca bez NZP przeciwciała anty-Hu stwierdza się w 1% przypadków, a ich niskie poziomy w 16%.