W ostatnich latach obserwuje się znaczny wzrost zachorowań na alergię pokarmową. Szacuje się, że problem ten może dotyczyć 8% dzieci i 5% dorosłych na całym świecie. Wśród czynników ryzyka rozwoju alergii pokarmowych wymienia się m.in. niedobór witaminy D, nadmierną higienizację czy otyłość. Leczenie może obejmować kilka różnych strategii, w zależności od rodzaju i nasilenia objawów alergii oraz od wieku i ogólnego stanu zdrowia pacjenta. Podstawową metodą jest dieta eliminacyjna, czyli wykluczenie z diety alergenów pokarmowych. Niestety, konieczność kontroli diety, zwłaszcza w przypadku alergii na wiele produktów, znacznie obniża jakość życia pacjentów. W związku z tym w ostatnich latach pojawiło się wiele nowych perspektyw w terapii alergii pokarmowej.
Immunoterapia doustna
W przypadku leczenia alergii na pyłki i roztocza za skuteczną metodę leczenia uznaje się immunoterapię alergenową. Obecnie badane są możliwości jej zastosowania w leczeniu alergii pokarmowej. Nadzieje wiąże się z immunoterapię doustną, która polega na podawaniu pacjentowi małych ilości alergenu, zwiększając stopniowo dawkę w celu wytworzenia tolerancji i zmniejszenia lub całkowitej redukcji objawów alergii. Pozytywne rezultaty odnotowano już w badaniach klinicznych w leczeniu alergii na orzeszki ziemne, mleko i jaja. Dane pochodzące z metaanalizy badań klinicznych na temat odczulania na białka mleka krowiego wskazują, że pacjenci po zastosowaniu immunoterapii są w stanie skonsumować nawet do 200 ml mleka bez ryzyka wystąpienia dokuczliwych objawów. Efektywność terapii wydaje się być skuteczna i zwiększa się wraz z czasem jej trwania. Warto jednak podkreślić, że konieczne jest prowadzenie dalszych badań na większej grupie pacjentów. Dodatkowo należy pamiętać o możliwych powikłaniach, takich jak np. wystąpienie wstrząsu anafilaktycznego po kontakcie z alergenem. Jedne z badań obejmowało 352 pacjentów z alergią na orzeszki ziemne i aż 95 wymagało podania adrenaliny. Badacze wskazują, że nawet po podaniu wcześniej tolerowanej dawki może dojść do wstrząsu, np. na skutek reakcji na toczącą się infekcję lub stres.
Przeciwciała monoklonalne i badania nad mikrobiomem
Dotychczasowe badania wskazują na skuteczność stosowania przeciwciał monoklonalnych (np. Omalizumab) przeciwko ludzkiej immunoglobulinie IgE w leczeniu ciężkiej astmy alergicznej. Z tego względu przeciwciała te stały się obiektem badań również w przypadku alergii pokarmowych. Do nowych kategorii terapii zaliczamy również badania nad mikrobiomem. Badania wskazują, że wprowadzenie do organizmu pacjenta korzystnych bakterii probiotycznych, może zmniejszyć liczbę reakcji alergicznych na spożywane pokarmy. Suplementacja odpowiednimi szczepami bakterii jelitowych ma znaczący wpływ na odporność u dzieci. Zastosowanie takiej terapii u niemowląt z grupy ryzyka alergii pokarmowych może być w stanie zapobiec jej rozwojowi.
Podsumowanie
Obecnie jedyną rekomendowaną metodą leczenia alergii pokarmowych jest stosowanie odpowiedniej diety eliminacyjnej, która może być uzupełniana farmakoterapią. Konieczność stosowania specjalnej diety często obniża jakość życia pacjentów, dlatego wciąż poszukiwane są alternatywne strategie leczenia. Dużą popularnością cieszy się immunoterapia doustna oraz badania mikrobiomu. Terapia alergii pokarmowych powinna być prowadzona pod nadzorem lekarza, który będzie monitorować jej skuteczność.