Współczesne badania wskazują, że alergia na roztocze kurzu domowego i krewetki staje się coraz powszechniejszym problemem zdrowotnym, zarówno w Polsce, jak i na całym świecie. Co ciekawe, oba te alergeny łączą wspólne białka, takie jak tropomiozyna, która może prowadzić do tzw. alergii krzyżowej.
Alergia na roztocze kurzu domowego
Roztocze kurzu domowego są jedną z najczęstszych przyczyn całorocznego alergicznego nieżytu nosa w Polsce. Na główne alergeny roztoczy, takie jak Der p 1 i Der f 1, uczulonych jest ponad 97% pacjentów. Liczba poznanych komponentów alergenowych jest ograniczona, co może utrudniać precyzyjne określenie źródła uczulenia i komplikować diagnostykę w niektórych przypadkach.
Alergia na krewetki
Krewetki, bogate źródło białka, są coraz częściej rozpoznawane jako przyczyna nadwrażliwości pokarmowej, szczególnie w krajach azjatyckich, ale także w Europie i USA. Tropomiozyna, będąca głównym białkiem mięśniowym krewetek, jest uznawana za główny alergen, który odpowiada za większość reakcji alergicznych, w tym alergii krzyżowej z roztoczami.
Zjawisko alergii krzyżowej
Badania potwierdzają, że tropomiozyna roztoczy kurzu domowego ma budowę bardzo zbliżoną do tropomiozyny krewetek. Prowadzi to do zjawiska alergii krzyżowej – osoby uczulone na roztocze mogą reagować również na skorupiaki, takie jak krewetki, a nawet inne owoce morza. Ta zależność między alergenami jest jednym z wyzwań dla współczesnej alergologii, gdyż ekspozycja na jedną grupę alergenów może prowadzić do rozwoju nadwrażliwości na drugą.
Nowoczesna diagnostyka
Nowoczesne metody diagnostyczne, takie jak diagnostyka molekularna, umożliwiają dokładniejszą identyfikację konkretnych białek wywołujących reakcje alergiczne. Jednak nadal istnieją ograniczenia, szczególnie jeśli chodzi o komercyjną dostępność komponentów alergenowych. Nie wszystkie udało się do tej pory poznać i określić ich potencjał do rozwoju alergii, co mogłoby pomóc w postawieniu odpowiedniej diagnozy. Współczesna diagnostyka skupia się nie tylko na klasycznych testach skórnych czy pomiarze stężenia IgE w testach serologicznych (z krwi), ale również na identyfikacji poszczególnych molekuł odpowiedzialnych za uczulenie oraz za rozwój reakcji krzyżowych.
Wyzwania kliniczne
Alergia krzyżowa między roztoczami a krewetkami stawia przed klinicystami nowe wyzwania. Muszą oni uwzględniać możliwość nadwrażliwości pacjentów na kilka źródeł alergenów jednocześnie oraz odpowiednio dostosowywać leczenie, które może złagodzić bądź całkowicie wyeliminować objawy alergii. Kluczowa staje się edukacja pacjentów, szczególnie tych z nadwrażliwością na roztocze, obarczonych potencjalnym ryzykiem reakcji na owoce morza.
Podsumowanie
Rosnąca częstość występowania alergii na roztocze kurzu domowego i krewetki oraz zjawisko alergii krzyżowej sprawiają, że potrzeba dalszych badań nad nowymi metodami diagnostycznymi i terapeutycznymi jest coraz większa. Diagnostyka oparta o komponenty alergenowe stanowi przyszłość alergologii, umożliwiając precyzyjniejsze leczenie i kontrolę nadwrażliwości.
Opracowano na podstawie: Ukleja-Sokołowska N., Sokołowski Ł., Bartuzi Z., Alergia na roztocza kurzu domowego i krewetki – co wiemy obecnie?, „Alergia Astma Immunologia” 2018; 23 (3): 221–227.
